Maand: augustus 2017

Op 1/8/2017 werden de Richtlijnen voor het Plan-MER ‘Heraanleg van het autosnelwegcomplex 13 van de E40 te Drongen’ opgemaakt en gepubliceerd. De dienst MER van het Vlaamse departement Omgeving stelt deze bijzondere richtlijnen op om de methodologie die gevolgd moet worden bij het onderzoek naar de Milieu Effecten, vast te leggen. In dit document wordt o.a. vastgelegd in welke mate er rekening moet worden gehouden met de inspraakreacties die zijn ontvangen na de kennisgeving eerder dit jaar. Zoals je ongetwijfeld weet, heeft Leefbaar Baarle toen een lijvige inspraakreactie ingediend. Deze werd samen met de andere inspraakreacties bestudeerd en de relevante zaken werden overgenomen in de nu gepubliceerde richtlijnen. Deze richtlijnen dienen nu in het vervolgtraject strikt opgevolgd te worden en hebben voorrang in geval van conflict met de intenties die waren te kennen gegeven in de kennisgevingsnota.  Zonder ons uit te spreken over de correctheid of volledigheid van de richtlijnen, stippen we hieronder enkele zaken aan die ons zijn opgevallen.

Er komt een nieuw complex

De richtlijnennota stelt dat er een verdere onderbouwing en toelichting van de verantwoording van het plan moet komen. Daarbij moet rekening gehouden worden met de functie van het complex in een ruimere omgeving (bv de plannen in The Loop’). Er wordt echter wel duidelijk gesteld dat er geen doelstellingsalternatieven dienen onderzocht te worden. Dit betekent onder andere dat het behouden van de huidige situatie of het schrappen van het autosnelwegcomplex in Drongen geen valabel alternatief zijn en dus niet verder onderzocht dienen te worden.   Het uiteindelijke MER zal ook een chronologische volgorde van de verdere procedures moeten bevatten en een lijst van de milderende maatregelen die verplicht verder meegenomen moeten worden bij de uiteindelijke realisatie van het complex.

Alternatievennota

Het absoluut belangrijkste punt in de richtlijnen is het feit dat er is beslist dat er een Alternatievennota moet komen. In dit document zal het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) de vele ingesproken alternatieven, waaronder deze van Leefbaar Baarle, op hun redelijkheid dienen te onderzoeken op basis van objectief gekozen doelstellingen, criteria en randvoorwaarden. Leefbaar Baarle heeft wel wat vragen bij het feit dat AWV deze criteria zelf mag bepalen en terzelfder tijd ook zelf de beoordeling zal uitvoeren. Gelukkig zal de manier waarop de redelijkheid wordt onderzocht moeten geaccepteerd worden door de dienst MER van het departement omgeving. We gaan er van uit dat deze dienst dit in alle onafhankelijkheid en neutraliteit en met de nodige diepgang en precisie zal doen. De manier waarop in het dossier met de inspraakreacties is omgegaan laat alvast toe dit te verhopen.

De drie bouwstenen

We legden eerder al uit dat het project in 3 bouwstenen is opgesplitst (bouwsteen 1 = het complex, bouwsteen 2 = betere ontsluiting van de industriezone, bouwsteen 3 = traject N466 door Baarle). In tegenstelling tot wat in veel inspraakreacties is gevraagd, is toch beslist om enkel de volledige milieueffecten van bouwsteen 1, de locatie van het snelwegcomplex, in het MER te onderzoeken. Hoe en in welke mate de milieu-effecten van de ontwikkelingsscenario’s (bouwsteen 2 en 3) zullen worden onderzocht, wordt pas in het MER zelf beslist. Het departement Omgeving “pleit” er voor om in het toekomstig RUP ( = Ruimtelijk UitvoeringsPlan, de volgende fase in de procedure) een geïntegreerde ruimtelijke oplossing te geven voor het ganse gebied. Er zou dan wel nog een (volledig) MER moeten gebeuren voor de overige 2 bouwstenen.

Dit alles bevestigt het vermoeden dat Leefbaar Baarle steeds heeft geuit: Het agentschap Wegen en Verkeer is van plan om enkel een nieuw snelweg-complex te bouwen, terwijl de problematiek van een goede ontsluiting van de industriezone en een veilige doortocht van de N466 in het dorp niet wordt aangepakt. Bovendien blijft de mogelijkheid bestaan dat de initiatiefnemer in een latere fase een ontheffing van de MER plicht vraagt, mocht toch (ooit) het plan opgevat worden om ook de 2 andere bouwstenen te realiseren. In dat geval zou bijvoorbeeld de rand- of ringweg kunnen worden aangelegd zonder de milieu-effecten hiervan te moeten nagaan.  We zijn in elk geval nu reeds benieuwd naar hoe het toekomstige RUP vorm zal krijgen en in hoeverre met het pleidooi van het Departement Omgeving rekening zal worden gehouden.

De inspraakreactie van Leefbaar Baarle

De Richtlijnen stipuleren duidelijk dat de inhoudelijke informatie van de ca. 151 afzonderlijke inspraakreacties van Leefbaar Baarle door de MER deskundigen moeten worden doorgenomen en verwerkt bij het opmaken en onderzoeken van de milieueffecten in hun discipline.

Ook zijn veel van onze standpunten m.b.t. de methodologie en de reikwijdte van het MER relevant bevonden en in de richtlijnen overgenomen.  Zo wordt bijvoorbeeld gevraagd om de milieueffecten van een snelheidsvermindering op de E40 te onderzoeken. In het richtlijnendocument wordt er bovendien nogmaals op gewezen dat de MER deskundige het studiegebied ruim genoeg zal moeten kiezen om alle geluidseffecten in kaart te brengen.

In heel veel inspraakreacties werd benadrukt om rekening te houden met de nabijgelegen natuurgebieden. In de richtlijnennota wordt die bezorgdheid voor de mogelijke gevolgen overgenomen en er wordt opgelegd om een  verscherpte natuurtoets te doen op het VEN-gebied en het natuurreservaat ‘Gentse Leievallei’.

Leefbaar Baarle stelde in haar inspraakreactie ook de aanplant van bomen voor als mogelijke milderende maatregel. We stellen vast dat dit wordt overgenomen in de richtlijnen nota, in dien verstande dat ‘bebossing’ enkel in een oostelijk scenario dient te worden overwogen. Ons inziens kan een goed gekozen beplanting een toegevoegde waarde betekenen op elk van de mogelijke locaties voor het snelwegcomplex.

Wat nog?

Er zijn verder nog heel wat andere bepalingen te lezen in het document. Zo wordt bijvoorbeeld voorgeschreven dat moet worden ingeschat of er bepaalde woonwijken geïsoleerd worden door het plan, en of bepaalde wijken en wegen meer verkeersoverlast te verwerken krijgen. Hoewel de discipline mens-gezondheid niet was opgenomen in de kennisgevingsnota (en dus niet zou onderzocht worden), wordt opgelegd deze toch uit te werken.

U kunt alle details lezen in de richtlijnen die, net zoals de kennisgeving, openbaar beschikbaar zijn via de MER-dossierdatabank van de Vlaamse overheid. Ga naar ‘Dossiers volgens de oude regelgeving’ en zoek vervolgens op dossiernummer “PL0240”. We hebben echter gemerkt dat de documenten geregeld niet toegankelijk zijn.  We hebben daarom de richtlijnen ook op onze server gezet. U kunt ze hier downloaden. Alvast veel leesplezier.

Natuurlijk blijft Leefbaar Baarle dit dossier met de nodige aandacht opvolgen.

Op 27 juni keurde het Gentse stadsbestuur een nieuwe versie van het ontwerp voor het Structuurplan 2030 goed. Het Ruimtelijk Structuurplan Gent is een beleidsplan dat uitstippelt hoe de grote ruimtelijke ontwikkeling en de dynamiek van de stad in de nabije toekomst zal worden geordend en gestuurd. Je kan dit  nieuwe ontwerp hier downloaden. Baarle wordt een 10-tal keer vermeld in het document. We bespreken hier enkele punten die ons zijn opgevallen.

Sociale woningen in Baarle
In de eerste editie van het ontwerp werd de intentie bekendgemaakt om de twee woonuitbreidingsgebieden in ons dorp aan te snijden en deze maximaal in te vullen met sociale woningbouw.  In de nieuwe editie blijft deze intentie overeind, maar wordt één en ander toch genuanceerder geformuleerd. We citeren uit pagina 181 van het document:
“Daarnaast beschikken we over drie resterende woonuitbreidingsgebieden waarvan één in Drongen en twee in Baarle-Drongen. Drongen ligt niet in het grootstedelijke gebied waardoor ons buitengebiedbeleid hier van toepassing blijft. Ondanks het feit dat de Vlaamse regelgeving het aansnijden van deze woonuitbreidingsgebieden (ook in het buitengebied) toelaat voor sociale woningbouw zonder voorafgaand woonbehoeftenonderzoek, willen we dit alleen op een gepaste en terughoudende wijze doen. We koppelen de invulling met sociale woningbouw aan een doelgroepenbeleid en aan een beleid voor stadsgerichte landbouw en landschapsontwikkeling.Zo moeten de bijkomende (sociale) woningen maximaal in relatie staan tot de bestaande kernen van Baarle en Drongen dorp, worden aangepaste duurzaam mobiliteitsmaatregelen uitgewerkt en wordt ruimte gevrijwaard voor (ouderen)zorg en buurtgerichte voorzieningen. Voor elk van de drie woonuitbreidingsgebieden moet een masterplan opgemaakt worden dat leidt tot een geïntegreerd totaalontwerp, los van eigendomsstructuur. Deze masterplannen houden minimaal rekening met volgende randvoorwaarden:
• WUG Baarledorp: Een mix van ouderenzorg, buurtvoorzieningen (kinderdagverblijf) en verschillende woningtypes wordt vooropgesteld. Hierbij is een gemeenschappelijk gebruik van voorzieningen (ontsluiting en publiek groen) noodzakelijk. De gronden ten noorden van het woon-zorgcentrum Leiehome aan de Kloosterstraat worden gereserveerd voor de bouw van sociale woningen. De inrichting van deze zone zal afgestemd moeten worden op de herinrichting van het klaverblad van de E40.
• WUG Noordhout: Een maximale doorwaadbaarheid van het gebied staat voorop, waarbij minstens de Noordhoutstraat, de Baarleboslaan en de Schepenstraat via wandel- en fietspaden verbonden worden met de Gaverlandstraat. Het woonuitbreidingsgebied met een totale oppervlakte van zowat veertien hectare wordt uitsluitend ontwikkeld in functie van sociale woningen, conform de Vlaamse regelgeving. De woningdichtheid wordt afgestemd op het buitengebied en de relatie met de omgevende kern en verkavelingen. Wel moet drie tot vijf hectare openruimtegebied gevrijwaard blijven voor een stadsgericht, economisch landbouwproject. Deze oppervlakte zal effectief als agrarisch gebied herbestemd worden ter compensatie van het agrarisch gebied dat verloren gaat ten gevolge van het thematisch RUP-groen.”

Baarle wordt wijkknoopunt met openbaar vervoer en een hoofdfietsroute
We lezen ook dat er een ‘hoofdfietsroute’ wordt voorzien ter ontsluiting van Baarle (p115). Op het schematisch plan loopt deze langs de N466 naar Drongen tot aan de R4. Daarnaast wordt er uiteengezet dat er in Baarle een ‘wijkknooppunt’ voorzien wordt voor openbaar vervoer (p170). Bovendien moet het in een wijkknooppunt, zoals Baarle, het mogelijk zijn om voorzieningen te bundelen en over te gaan tot een kleinschaliger verdichting en verweving (p201). Dit staat in tegenstelling tot de laagdynamische ontwikkeling voorzien in de eerste versie van het structuurplan en de maximale vrijwaring van het open landschap elders in het buitengebied. Meer info over wat verweven en verdichten betekent vind je op pag 201, maar als we het goed begrijpen, betekent dit dat er meer en hogere bebouwing kan op een perceel en dat er ook andere functies zoals kantoren en winkels kunnen gerealiseerd worden in woongebied.

Hoe gaat het verder?
Het openbaar onderzoek over de Structuurvisie 2030 – Ruimte voor Gent start op 1 september en loopt tot en met 29 november 2017. In september en oktober organiseert Stad Gent infomomenten voor de bewoners. Tijdens het infomoment van 11 oktober 2017(19u30) ligt de focus op buitengebied.  Hier vind je meer info en kan je ook inschrijven. Leefbaar Baarle zal zeker deelnemen. We zijn ook van plan een gefundeerde inspraakreactie in te dienen.

Onlangs kopte het Nieuwsblad dat slechts 8% van de Gentenaars een natuurgebied heeft op wandelafstand. De inwoners van Baarle behoren dus tot de “happy few”.  De Keuzemeersen zijn niet enkel een uniek groen- en natuurgebied maar vormen samen met de Latemse meersen ook één van de laatste stukken ongerept Leiëlandschap. Als Baarlenaren mogen we best trots zijn op dit natuurhistorisch erfgoed. Daarom vindt Leefbaar Baarle het belangrijk om Natuurpunt Gent bij het beheer van het natuurgebied de Keuzemeersen te ondersteunen.

De meersen vergen immers ook geregeld onderhoud. Dit lukt enkel dankzij de inzet van vrijwilligers.  Met Leefbaar Baarle willen we Natuurpunt Gent hierbij helpen. Daarom hadden we op zaterdagvoormiddag 26/8/2017 voor de tweede keer een natuurbeheer activiteit.  Er moest onder andere ongewenste bodemvegetatie en begroeiing worden verwijderd.  Deze zijn immers nefast voor de weidevogels die in de meersen broeden.

We kijken er alvast naar uit ook jou bij een volgende gelegenheid te verwelkomen. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte gehouden te worden.